NIEODPŁATNA POMOC PRAWNA, NIEODPŁATNE PORADNICTWO OBYWATELSKIE
ORAZ NIEODPŁATNA MEDIACJA NA TERENIE POWIATU WYSOKOMAZOWIECKIEGO W 2024 ROKU

Zgodnie z ustawą z dnia 5 sierpnia 2015 r. o nieodpłatnej pomocy prawnej, nieodpłatnym poradnictwie obywatelskim oraz edukacji prawnej (Dz. U. z 2021 r. poz. 945), zwaną dalej „ustawą”, Powiat Wysokomazowiecki kontynuuje realizację zadania zleconego z zakresu administracji rządowej polegającego na udzielaniu nieodpłatnej pomocy prawnej, świadczeniu nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego oraz edukacji prawnej. W związku z art. 9 ustawy Starosta Wysokomazowiecki ustalił dwa punkty pomocy prawnej, w których od 1 stycznia 2024 r. do 31 grudnia 2024 r. udziela  nieodpłatna pomoc prawna, świadczone nieodpłatne poradnictwo obywatelskie i mediacja w przeciętnym wymiarze 5 dni w tygodniu przez co najmniej 4 godziny dziennie dla osób uprawnionych tj.: każdej osobie fizycznej, która złoży oświadczenie, że nie jest w stanie ponieść kosztów odpłatnej pomocy prawnej. Oświadczenie składa się osobie udzielającej nieodpłatnej pomocy prawnej, świadczącej nieodpłatne poradnictwo obywatelskie i mediację.

Umawianie wizyt:

- poprzez stronę internetową ministerstwa https://zapisy-np.ms.gov.pl/
- tel. 86 477 02 00 wew. 31
- e-mail: pomocprawna@wysokomazowiecki.pl
- osobiście- stawiając się w starostwie powiatowym

Zgłoszeń dokonuje się od poniedziałku do piątku w godzinach:
- poniedziałek-od 8⁰⁰  do 16⁰⁰,
- wtorek-piątek - od 7³⁰  do 15³⁰

Harmonogram dyżurów:

1.     Punkt nieodpłatnej pomocy prawnej, nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego i mediacji prowadzony przez adwokatów i radców prawnych wskazanych przez Okręgową Izbę Adwokacką w Białymstoku oraz Okręgową Izbę Radców Prawnych w Białymstoku Starostwo Powiatowe w Wysokiem Mazowieckiem, ul. Ludowa 15A, pokój nr 11,

• poniedziałek w godzinach od 9⁰⁰do 13⁰⁰

• wtorek w godzinach od 9⁰⁰do 13⁰⁰

• środa w godzinach od 11³⁰do 15³⁰

• czwartek w godzinach 11³⁰do 15³⁰

• piątek w godzinach od 9⁰⁰do 13⁰⁰

2.     Punkt nieodpłatnej pomocy prawnej, nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego i mediacji prowadzony przez Fundację Rozwoju i Wsparcia „PASIEKA”:

a) Urząd Miejski w Czyżewie, ul. Mazowiecka 34, pokój nr 3,

• poniedziałek w godzinach od 9⁰⁰do 13⁰⁰

b) Urząd Gminy w Sokołach, ul. Rynek Mickiewicza 10, pokój nr 14, 

• wtorek w godzinach od 9⁰⁰do 13⁰⁰

c) Urząd Miejski w Ciechanowcu, ul. Adama Mickiewicza 1, pokój nr 22

• środa w godzinach od 11³⁰do 15³⁰

• czwartek w godzinach od 11³⁰ do 15³⁰

• piątek w godzinach od 9⁰⁰ do 13⁰⁰

Informacja o zasadach i zakresie udzielania nieodpłatnej pomocy prawnej,
świadczenia nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego oraz nieodpłatnej mediacji

Osoba uprawniona przed uzyskaniem pomocy składa pisemne oświadczenie, że nie jest w stanie ponieść kosztów odpłatnej pomocy prawnej, a osoba fizyczna prowadząca jednoosobową działalność gospodarczą dodatkowo składa oświadczenie o niezatrudnianiu innych osób w ciągu ostatniego roku.

Kobiecie w ciąży nieodpłatna pomoc prawna jest udzielana poza kolejnością.

Osobie ze znaczną niepełnosprawnością ruchową, która nie może stawić się w punkcie nieodpłatnej pomocy prawnej osobiście oraz osobie doświadczającej trudności w komunikowaniu się, nieodpłatna pomoc prawna lub nieodpłatne poradnictwo obywatelskie, może być udzielone także poza punktem albo za pośrednictwem środków porozumiewania się na odległość.

Osobom, o których mowa powyżej, może być udzielana nieodpłatna pomoc prawna lub świadczone nieodpłatne poradnictwo obywatelskie, również przez zorganizowanie wizyty w  miejscu zamieszkania tych osób lub w miejscu wyposażonym w urządzenie ułatwiające porozumiewanie się z osobami doświadczającymi trudności w komunikowaniu się, lub w  miejscu, w którym zapewnia się możliwość skorzystania z pomocy tłumacza języka migowego, lub w innym miejscu dostosowanym do potrzeb tych osób. W powyższej sytuacji, osoba udzielająca nieodpłatnej pomocy prawnej lub świadcząca nieodpłatne poradnictwo odbiera bezpośrednio od beneficjenta oświadczenie, w przedmiocie braku możliwości poniesienia kosztów odpłatnej pomocy prawnej.

Ponadto, osoby ze znaczną niepełnosprawnością ruchową oraz osoby doświadczające trudności w komunikowaniu się, które zgłoszą uzasadnioną potrzebę komunikacji za pośrednictwem środków porozumiewania się na odległość, przed uzyskaniem nieodpłatnej pomocy prawnej lub nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego składają staroście, w formie papierowej lub elektronicznej, oświadczenie w przedmiocie braku możliwości poniesienia kosztów odpłatnej pomocy prawnej, wraz ze wskazaniem okoliczności to uzasadniających oraz dostępnych tej osobie środków porozumiewania się na odległość. Osoba udzielająca nieodpłatnej pomocy prawnej lub świadcząca nieodpłatne poradnictwo obywatelskie, po otrzymaniu od starosty drogą elektroniczną informacji o złożeniu przez osobę uprawnioną oświadczenia oraz danych kontaktowych tej osoby, porozumiewa się z nią w umówionym terminie.

Przed udzieleniem nieodpłatnej pomocy prawnej radca prawny lub adwokat może zażądać od osoby uprawnionej okazania dokumentu stwierdzającego tożsamość.

Radca prawny lub adwokat może z ważnych powodów odmówić udzielenia nieodpłatnej pomocy prawnej.

Informacje i dane uzyskane w wyniku udzielenia nieodpłatnej pomocy prawnej są chronione i poufne.

W związku z przeciwdziałaniem zagrożeniom związanym z COVID-19, w trosce o zdrowie i bezpieczeństwo osób korzystających z nieodpłatnych porad prawnych oraz nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego oraz osób świadczących porady, wprowadzona została możliwość udzielania pomocy także za pośrednictwem środków porozumiewania się na odległość w czasie epidemii. W takiej sytuacji nie jest konieczne składanie oświadczenia o niemożności poniesienia kosztów odpłatnej pomocy prawnej oraz oświadczenia o niezatrudnianiu innych osób w ciągu ostatniego roku – w przypadku przedsiębiorcy.

Zgodnie z ustawą o nieodpłatnej pomocy prawnej, nieodpłatnym poradnictwie obywatelskim oraz  edukacji prawnej:

1. Nieodpłatna pomoc prawna obejmuje:

- poinformowanie osoby uprawnionej o obowiązującym stanie prawnym i przysługujących jej uprawnieniach lub spoczywających na niej obowiązkach, w tym w związku z toczącym się postępowaniem przygotowawczym, administracyjnym, sądowym lub sądowo administracyjnym lub
- wskazanie osobie uprawnionej sposobu rozwiązania jej problemu prawnego, lub
- sporządzenie projektu pisma w sprawach, o których mowa wyżej, z wyłączeniem pism procesowych w toczącym się postępowaniu, lub
- nieodpłatną mediację, lub
- sporządzenie projektu pisma o zwolnienie od kosztów sądowych lub ustanowienie pełnomocnika z urzędu w postępowaniu sądowym lub sądowo-administracyjnym oraz poinformowanie o kosztach postępowania i ryzyku finansowym związanym ze skierowaniem sprawy na drogę sądową.

2. Nieodpłatne poradnictwo obywatelskie 
   obejmuje działania dostosowane do indywidualnej sytuacji osoby uprawnionej, zmierzające do podniesienia świadomości tej osoby o przysługujących jej uprawnieniach lub spoczywających na niej obowiązkach oraz wsparcia w samodzielnym rozwiązywaniu problemu, w tym, w razie potrzeby, sporządzenie wspólnie z osobą uprawnioną planu działania i pomoc w jego realizacji. Nieodpłatne poradnictwo obywatelskie obejmuje w szczególności porady dla osób zadłużonych i porady z zakresu spraw mieszkaniowych oraz zabezpieczenia społecznego, jak również nieodpłatną mediację.
   

3. Nieodpłatna mediacja obejmuje:

- poinformowanie osoby uprawnionej o możliwościach skorzystania z polubownych metod rozwiązywania sporów, w szczególności mediacji oraz korzyściach z tego wynikających;
- przygotowanie projektu umowy o mediację lub wniosku o przeprowadzenie mediacji;
- przygotowanie projektu wniosku o przeprowadzenie postępowania mediacyjnego w sprawie karnej;
- przeprowadzenie mediacji;
- udzielenie pomocy w sporządzeniu do sądu wniosku o zatwierdzenie ugody zawartej przed mediatorem.

Osoby uprawnione mogą przekazać anonimowo opinię o udzielonej im poradzie – otrzymanej nieodpłatnej pomocy prawnej lub świadczonym nieodpłatnym poradnictwie obywatelskim. Wypełnienie przez osobę uprawnioną odpowiedniego formularza, w tym podanie numeru telefonu w celu zasięgnięcia dalszej opinii, jest dobrowolne. W karcie pomocy nie podaje się danych osobowych osoby uprawnionej, które mogą bezsprzecznie identyfikować osobę.

Ponadto, opinia może być przekazywana przez osoby uprawnione poprzez wypełnienie ankiety w miejscu świadczenia pomocy lub przekazywana drogą elektroniczną bezpośrednio do urzędu starostwa powiatowego.

Osoby ze szczególnymi potrzebami, o których mowa w art. ustawie z dnia 19 lipca 2019 r. o  zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami (Dz.U.2022. poz. 2240), mogą przekazać opinię o udzielonej pomocy także listownie lub pod wskazanym numerem telefonu. Osoba odbierająca opinię o udzielonej pomocy w formie telefonicznej przedstawia osobie uprawnionej treść pytań zawartych w ankiecie  i możliwych do zaznaczenia odpowiedzi, a także zaznacza wybrane przez osobę uprawnioną odpowiedzi.

Pozasądowe metody rozwiązywania sporów – to sposoby wyjścia z konfliktu, bez przenoszenia tego sporu na drogę sądową. Za zgodą obydwu stron neutralna osoba trzecia (niezależna instytucja) ― np. mediator, koncyliator albo arbiter ― pośredniczy w kontaktach między stronami:

- umożliwia zbliżenie stanowisk stron (np. poprzez mediację),

- proponuje rozwiązanie sporu (np. przez koncyliację),

- rozstrzyga spór między nimi i narzuca rozwiązanie (np. w ramach arbitrażu).

Alternatywne w stosunku do postępowania sądowego sposoby rozwiązywania sporów są zwykle tańsze, szybsze i prostsze. Jest to metoda tańsza, gdyż z reguły nie wiąże się z koniecznością ponoszenia opłat sądowych, wydatków na pełnomocników. Dopiero zatwierdzenie ugody przez Sąd wiąże się z koniecznością uiszczenia opłaty, ale znacznie niższej niż chociażby wpis od pozwu. Rozwiązanie to jest szybsze ze względu na długie terminy rozpatrywania sporów sądowych. Rozwiązywanie sporów w ten sposób jest też prostsze gdyż nie wymaga znajomości procedur sądowych i umiejętności formułowania stanowisk procesowych.

Mediacja to sposób dojścia do porozumienia pomiędzy zwaśnionymi stronami przy pomocy neutralnej osoby trzeciej ― mediatora. Strony samodzielnie wypracowują ugodowe, najkorzystniejsze dla nich rozwiązanie. Wybrany przez nich mediator jedynie ułatwia kontakt i wspiera ich w komunikacji ― nie ustala kto ma rację i nie narzuca własnych rozwiązań. Korzystanie z mediacji jest dobrowolne – do jej podjęcia konieczna jest zgoda obu stron. Rozwiązanie sporu w ten sposób daje zwaśnionym stronom większą satysfakcję. Ostateczne rozstrzygniecie jest bowiem wspólnie wypracowane, a nie odgórnie narzucone przez Sąd.

Nieodpłatna mediacja – jest dostępna zarówno w ramach nieodpłatnej pomocy prawnej, jak również w ramach świadczenia nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego. Może być prowadzona pomiędzy stronami dążącymi do polubownego rozwiązania sporu. Stroną inicjującą przeprowadzenie nieodpłatnej mediacji może być wyłącznie osoba uprawniona. Druga strona nie musi być osobą uprawnioną – może to być przedsiębiorca, osoba fizyczna, pracodawca, kontrahent, sąsiad, członek rodziny itp.

Więcej informacji na temat nieodpłatnej pomocy prawnej, nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego oraz edukacji prawnej można uzyskać pod adresem: www.darmowapomocprawna.ms.gov.pl

Każda zainteresowana osoba, spełniająca kryteria ustawowe może skorzystać z bezpłatnej pomocy prawnej w każdym z punktów pomocy prawnej, bez względu na miejsce zamieszkania.

„PASIEKA” Fundacja Rozwoju i Wsparcia prowadzi poradniczą infolinię w dni robocze w godzinach 8.00-16.00 pod nr tel. 730 312 959
Adres strony internetowej „PASIEKI” Fundacji Rozwoju i Wsparcia: https://fundacjapasieka.pl/nieodplatna-pomoc-prawna/
Adres Facebook „PASIEKI” Fundacji Rozwoju i Wsparcia https://www.facebook.com/FundacjaPasieka/